Cuộc Khởi Nghĩa Oromo 2014-2018: Phục Sinh Phong Trào Đấu Tranh Quốc Gia Và Xung Đột Văn Hoá Ethiopia

Ethiopia, xứ sở của những truyền thống cổ đại và lịch sử hào hùng, cũng từng trải qua những giai đoạn đầy biến động. Trong thế kỷ 21, một sự kiện đã lay chuyển nền tảng xã hội và chính trị Ethiopia - cuộc khởi nghĩa Oromo từ năm 2014 đến 2018.

Cuộc nổi dậy này là kết quả của hàng thập kỷ áp bức, kỳ thị và phân biệt đối xử với người Oromo, nhóm dân tộc lớn nhất Ethiopia, chiếm gần một nửa dân số. Sự bất mãn với chế độ cai trị độc tài của Đảng Mặt trận Giải phóng Nhân dân Tigray (TPLF), cùng với sự bất bình đẳng kinh tế - xã hội đã châm ngòi cho cuộc đấu tranh.

Người Oromo kêu gọi quyền tự quyết, công bằng trong việc phân bổ nguồn lực và chấm dứt sự đàn áp chính trị. Họ sử dụng nhiều phương thức biểu tình: từ các cuộc tuần hành ôn hòa đến những cuộc đối đầu gewalttätig với lực lượng an ninh của chính phủ. Sự kiện đáng chú ý nhất là phong trào “Guduru” - dạng kháng cự phi bạo lực, nơi người Oromo từ chối hợp tác với chính quyền, đồng thời tổ chức các buổi biểu tình và bãi công lớn.

Ảnh hưởng của cuộc Khởi Nghĩa Oromo:

• Chính trị: Cuộc khởi nghĩa đã gây ra áp lực lớn lên chế độ TPLF, dẫn đến sự thay đổi đáng kể trong chính trường Ethiopia. Năm 2018, Thủ tướng Abiy Ahmed, một người gốc Oromo, được bổ nhiệm và thực hiện nhiều cải cách nhằm đáp ứng yêu cầu của nhân dân, bao gồm việc bãi bỏ tình trạng khẩn cấp và thả tự do những nhà hoạt động chính trị bị giam giữ.

• Xã hội: Cuộc khởi nghĩa đã góp phần làm thức tỉnh ý thức dân tộc của người Oromo và các nhóm dân tộc khác. Nó cũng tạo ra sự đoàn kết giữa các phong trào đấu tranh, thúc đẩy sự thay đổi xã hội về nhận thức và quan hệ giữa các nhóm dân tộc.

• Kinh tế: Sự bất ổn chính trị trong thời gian cuộc khởi nghĩa đã ảnh hưởng đến nền kinh tế Ethiopia. Tuy nhiên, những cải cách của chính phủ Abiy Ahmed sau đó đã giúp khôi phục sự tăng trưởng và thu hút đầu tư nước ngoài.

Bảng tóm tắt các yếu tố chính của Cuộc Khởi Nghĩa Oromo:

Cuộc khởi nghĩa Oromo là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử Ethiopia thế kỷ 21. Nó đã làm thay đổi cục diện chính trị và xã hội của đất nước, đồng thời đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của Ethiopia. Liệu cuộc đấu tranh vì công bằng và tự do của người Oromo có thể được duy trì?

Liệu chính phủ Abiy Ahmed có thể giải quyết được những bất bình đẳng sâu xa vẫn còn tồn tại trong xã hội Ethiopia hay không? Những câu hỏi này chỉ thời gian mới có thể trả lời.